Good Bye Lenin!

In hoeverre is het journaal gemanipuleerd? Alex maakt in deze film speciale nieuwsuitzendingen voor zijn moeder. Hij wil namelijk niet dat zij er achter komt dat de Berlijnse muur gevallen is. Maar waarom eigenlijk niet?

Wer ist Alex?

Alex is geboren en getogen in Oost – Berlijn, waar hij samen met zijn moeder en zus Ariane woont. Zijn vader is al op jonge leeftijd vertrokken naar het kapitalistische Westen.

De moeder van Alex heeft het vertrek van vader nooit helemaal verwerkt. Zij zet zich na zijn vertrek in voor de DDR, de Duitse Democratische Republiek. Dat doet zij zo gedreven, dat zij haar gezin eigenlijk een beetje vergeet. Bij gebrek aan een vaderfiguur, spiegelt de jonge Alex zich aan de kosmonaut Sigmund Jahn die hij dagelijks op TV ziet.

Protesteren

Alex deelt de communistische gevoelens van zijn moeder niet. Sterker nog, hij protesteert zelfs stiekem tegen de DDR! Uiteraard weet de moeder van Alex dit niet. Tijdens een van zijn protestacties loopt het uit de hand.

De moeder van Alex is toevallig op dezelfde plaats en ziet hoe haar zoon hardhandig wordt opgepakt. Hier schrikt zij zo van, dat zij spontaan een hartstilstand krijgt.

Val van de muur

Door dit hartstilstand komt zij in een langdurige coma terecht. In de tussentijd is de wereld aan het veranderen. De Berlijnse muur valt, de DDR bestaat niet meer en er komt een eind aan de Koude Oorlog. Ook de wereld van Alex verandert. Hij krijgt namelijk een vriendinnetje, genaamd Lara.

Geheel tegen alle verwachtingen in, komt de moeder van Alex ineens uit haar coma. Helaas komt zij er niet helemaal ongeschonden uit, zij mag absoluut geen spanningen meer ervaren. Dat wordt een grote opgave voor Alex, hoe moet hij haar vertellen dat de DDR niet meer bestaat?

Geschiedvervalsing

Alex besluit voor het gemak om zijn moeder niets te vertellen. Hij voelt zich schuldig en verantwoordelijk voor de gezondheid van zijn moeder. Hij doet net alsof de Berlijnse muur er nog staat en zij nog steeds in de communistische hoofdstad van de DDR wonen. Zijn moeder ligt voorlopig toch op bed, dus voor Alex lijkt dit de beste oplossing.

Maar dit is nog helemaal niet zo makkelijk, want zijn moeder begint zich steeds beter te voelen. Zij wil televisie kijken, het journaal zien en op de hoogte blijven van wat er in de wereld speelt. Maar zij mag natuurlijk helemaal niet zomaar  naar de televisie kijken, dan zou zij zien wat er eigenlijk allemaal speelt!

Samen met zijn collega maakt Alex daarom zelf nieuwsuitzendingen. In deze uitzendingen staat de Berlijnse muur er nog steeds, maar komen kapitalistische vluchtelingen uit het westen naar het oosten.

Spreewaldgurken

Alsof dat allemaal nog niet genoeg moeite kost, moet Alex ook opzoek naar kenmerkende producten uit de DDR-tijd. Hij kan zijn moeder natuurlijk geen kapitalistische producten zoals Coca – Cola voorschotelen!

Zo gaat hij bijvoorbeeld op zoek naar Spreewald augurken. Deze zijn uiteraard niet meer te krijgen. Sinds de val van de Berlijnse muur zijn er bijna alleen nog maar westerse producten te koop. Hij haalt uit de container oude verpakkingen en weekt hier het etiket vanaf. Het etiket plakt hij vervolgens op een pot ‘gewone’ westerse augurken.

Web van leugens

Alex raakt steeds meer verstrikt in een web van leugens. Hoe beter zijn moeder zich begint te voelen, des te meer hij moet liegen. Ook de mensen in zijn naaste omgeving beginnen genoeg van alle leugens te krijgen.

Als blijkt dat de moeder van Alex ook een geheim met zich meedraagt, zou je denken dat dit het perfecte moment is om de waarheid te vertellen. Of toch juist niet? Houdt Alex deze leugen vol?

Mening

Deze film is een combinatie van drama en comedy. De fratsen die Alex moet uithalen om zijn moeder te laten geloven dat de DDR nog bestaat zijn bijzonder en soms ook heel dubbel. Je voelt zijn onmacht, hij wil aan de ene kant alles op alles zetten om zijn moeder te laten geloven dat de DDR nog bestaat. Maar aan de andere kant merkt hij dat de omgeving tegen zich hem keert.

Soms is de film ongemakkelijk om naar te kijken. Je zou bijna naar het scherm willen roepen: ‘Vertel het je moeder gewoon, Alex!’. Dat is meteen ook één van de nadelen, de film is een beetje langdradig. Toch sleept het je zo mee, dat de tijd vliegt tijdens het kijken.

De muziek in deze film is geweldig, helemaal passend en typerend voor de tijdsgeest. Yann Tiersen heeft de soundtrack verzorgt, hij was ook verantwoordelijk voor de film Amélie. Nog lang na de aftiteling hoor je de deuntjes terug in je hoofd.

Maar ook het verhaal blijft je nog een tijdje bij. Het zet je aan het denken, wat zou jij bijvoorbeeld doen in deze situatie? Maar ook hoe gemakkelijk het nieuws te manipuleren is. In hoeverre is het datgene wat jij op het journaal ziet waar? Of zou jij ook een aangepaste werkelijkheid voorgespiegeld krijgen?

IMDB link